Het woord burnout betekent letterlijk opgebrand. Wanneer je een burnout hebt, is al je energie opgebrand en verbruikt. Dit gegeven is duidelijk en al veel over geschreven. Kort door de bocht: je doet teveel, te werkt te hard, je bent continue bezig, neemt te weinig rust. Oplossing: rust nemen en bijtanken. Je neemt een poosje rust en gaat daarna weer aan de slag. Dat lijkt veelal best goed te gaan, maar soms is het gevolg dat de uitputting opnieuw toeslaat. Je lijkt er niet overheen te komen. Nog meer rust. Toch blijft de vermoeidheid telkens opnieuw de kop op te steken. Hoe kan dat en waarom lukt het je maar niet om weer in de optimale energie te komen?
De vraag is:
Heeft de burnout je nog wat te vertellen? Zit er misschien meer onder wat onzichtbaar is? Wat is de onderliggende reden waarom je jezelf zo hebt opgebrand en daarmee al je energie hebt opgemaakt? Wat zijn de valkuilen die je nog niet eerder zag? Kortom: wat is de reden van jouw burnout? Elke burnout heeft een andere oorzaak, tenslotte is elk mens anders. Er is geen eenduidig antwoord op te geven, kijk maar eens naar de volgende thema’s:
- Omgevingsverwachting
- Op zoek naar waardering
- Aardig gevonden worden en Nee zeggen
- Geen grenzen aangeven
- Niets willen missen
- Teveel verantwoordelijkheid dragen
- Oude gedachtenpatronen
- Familie erfenis
- Angst voor verveling
- Trauma’s
- Vluchten, vechten, bevriezen
Omgevingsverwachting
De verwachting van anderen kan je behoorlijk dwars zitten. Of het nu ouders, vrienden, je baas of de maatschappij is die hoge eisen aan je stelt, dat doet er even niet toe. Vanuit de omgeving wordt er druk op je uitgeoefend die maakt dat je van alles moet doen. Er wordt verwacht dat je tienen op school haalt, de juiste baan hebt, dat je sport, social media volgt, workshops volgt, je hoger opwerkt, voor je ouders zorgt, etc.
Op zoek naar waardering
Velen hebben het niet door, maar het kan zomaar zijn dat je diep van binnen op zoek bent naar waardering. Dus door alles aan te pakken, zal er vast iemand tussen zitten die zegt: ‘wat ben jij een mooi mens’. Je bent niet voor niets op zoek naar deze waardering. Ergens in je leven heb je de waardering van anderen (bv. ouders) gemist en is je nooit of te weinig verteld dat je bijzonder en/of geliefd bent.
Aardig gevonden worden en Nee zeggen
Aardig gevonden willen worden heeft een overlap met de waardering waarnaar je opzoek bent. Maar dit kan dieper zitten. Welke angst zit eronder als mensen je niet aardig vinden? Wat gebeurt er als je nee zegt? Heb je geleerd om nee te zeggen en dat het belangrijker is om je eigen weg/hart te volgen i.p.v. aardig gevonden te worden? Welke gevolgen zaten er aan als je vroeger nee zei?
Geen grenzen aangeven
Hoe vaak is er in het verleden over je grenzen heengegaan zodat je nu geen nee meer durft te zeggen? Nee werd en wordt vaak niet getolereerd, daar kunnen mensen negatief op reageren. Geen grenzen aangeven heeft natuurlijk te maken met geen nee durven zeggen. Je geeft je grens niet aan, want dan moet je soms nee zeggen met als gevolg dat je misschien niet aardig gevonden wordt. Dan kun je die verlangde waardering ook wel vergeten.
Niets willen missen
We leven in een maatschappij waarin enorm veel te doen is. Vooral de leuke dingen willen we allemaal meemaken, doen of ondernemen. Workshop hier of een leuke activiteit daar. Teveel om op te noemen. Bang dat we leuke dingen of interessante mensen missen. Liever een volgepropte agenda met heel veel leuke dingen dan een momentje rust voor jezelf. Weet je trouwens hoe leuk je zelf bent? Dat zou je toch echt vergeten!
Teveel verantwoordelijkheid dragen
Het komt bij regelmaat voor dat ik mensen hoor over te grote taken die zij hadden als kind. Ook ik kan hiervan meepraten. Als je opgegroeid bent met een te grote verantwoordelijkheid dan kan dat een onbewuste leidraad zijn in je dagelijks leven. Je wilt voor iedereen alles oplossen en voor iedereen klaarstaan. Dat kan heel uitputtend zijn als je daarin je eigen grenzen overgaat. Pas als je het zelf herkent en vooral erkent, kun je de cirkel doorbreken.
(Oude) gedachtenpatronen
Gedachtenpatronen als: als ik niet werk of geen Instagram heb, hoor ik er niet bij. Werk gaat voor het meisje ofwel werken staat altijd voorop. Als ik niet genoeg werk, heb ik te weinig geld. Ik moet alles alleen doen. Ik ben verantwoordelijk voor die ander. Dure kleding is belangrijk anders hoor ik er niet bij. Niet zeuren, maar doorgaan. Geen oude schoenen weggooien voordat je nieuwe hebt, etc.
Familie erfenis
Gedachtenpatronen zijn lang geleden ontstaan en worden van generatie op generatie doorgegeven. Laten we niet te ver terug gaan en eens kijken naar de generatie van net na de 2e Wereld Oorlog. Een generatie die moest knokken om het hoofd boven water te houden, een generatie die moest doorgaan en opbouwen. Deze generatie had geen tijd om werkelijk te leven, het was en kwestie van overleven. Niet zeuren, maar doorgaan. Ook een tijd dat je er zo netjes mogelijk moest uitzien, want anders gaan de buren negatief over je denken. Zie je de overlap met oude gedachten- en gedragspatronen?
Ook kan het zo zijn dat jouw ouders of voorouders negatieve ballast meedragen. Jijzelf hebt geen nare dingen meegemaakt, maar zij wel. Energetisch erf jij die ballast. Hopeloos? Nee, jij mag degene zijn die dit kan oplossen en doorbreken.
Angst voor verveling
Wie kan zich in deze tijd nog vervelen? Vervelen heeft een functie en dat is tot rust komen, met jezelf verbinden en dagdromen. Hoe moeilijk is het voor veel mensen om in stilte te luisteren naar je dromen en je hartenwensen? Hierin spelen bv. de omgevingsfactoren en oude gedachtenpatronen een rol. Maar wat denk je van onderliggende trauma’s?
Trauma’s
Als je je verveelt, heb je grote kans dat al die oude beelden, pijn en verdriet tevoorschijn komen. Daar lopen we liever voor weg en de doofpot ‘moet’ dicht blijven (overigens een oud gedachtenpatroon). Dus nee, daar heb je geen trek in dus je holt weer verder. Ik spreek uit ervaring kan ik je zeggen. Heel wat jaren doorgegaan. Weet je overigens hoeveel energie het kost om die doofpot dicht te houden? Het nadeel hiervan is tweeledig: je blijft doorlopen tot je een burn-out hebt én je zal je dromen en hartenwensen niet te zien krijgen. Die zitten tenslotte hieronder verstopt.
Vluchten, vechten, bevriezen
Als je trauma’s hebt ervaren, heb je de keuze gehad om te vluchten, te vechten of te bevriezen. Daar denk je niet bewust bij na, dat gaat vanzelf. Het is het instinctieve verdedigingsmechanisme. Stel nu dat je in een situatie was waarin je wilde vluchten, maar je moest laten gebeuren wat er gebeurde. Denk hierbij aan bv. seksueel misbruik. Hierbij kon je niet vluchten of vechten. Het oerbrein dat automatisch het vlucht- of vechtalarm aanzette, staat mogelijk nog steeds aan. De adrenaline en de cortisol blijven geactiveerd. Op het vluchtalarm had je toen moeten vluchten en dan was het alarm vanzelf uitgegaan. Praktisch kon dat niet, dus het alarm staat mogelijk nog altijd aan. Hetzelfde geldt voor het vechtalarm.
Het vluchten dat onmogelijk bleek, werd omgezet in bevriezen. Met als gevolg dat veel mensen in sommige situaties spontaan bevriezen en niet meer in staat zijn te reageren. Of zelfs in de ‘vriesstand’ terecht komen waarbij zij nog moeilijk te bereiken zijn.
Wat te doen?
Er zijn vele onderliggende redenen waardoor een burn-out kan ontstaan. Als je tijdens het lezen van dit blog op een van de redenen reageerde, weet je in welke hoek je moet zoeken. Genoemde redenen in dit blog zijn thema’s om je aan te zetten tot nadenken en je bewust te maken van jouw burnout. Heb je nog niets herkend in dit geheel, ga dan in contact met jezelf door bewust te kijken hoe jouw leven er nu uit ziet of hoe het er uitzag en probeer te signaleren wat je lijf je aangeeft. Kom je er niet uit? Ik help je graag bij het zoeken en oplossen! Maak hiervoor een afspraak op https://praktijkdeoverwinning.nl/contact/
Na het drama komt de zegen!
Je moet nu verplicht rust nemen of je nu wilt of niet. Je bent letterlijk platgelegd en je hebt nu alle tijd om te onderzoeken wat er opgelost en opgeruimd wil worden. In eerste instantie voelt de burnout misschien als een drama. Je moet je nu onttrekken van al je verplichtingen. Maar …. als je gaat opruimen, komt er ruimte. Vergelijk je lichaam met een huis waarin je woont. Als een huis vies, stoffig en rommelig is, zie je de mooie dingen die in je huis staat niet meer. Hetzelfde geldt voor de emotionele rommel die je bij je draagt. Je hebt nu de kans om je leven om te gooien, om cirkels te doorbreken en los te laten wat je niet meer nodig hebt. Zo creëer je ruimte om te zien wat je werkelijk met je leven wilt en wat jouw dromen en wensen zijn.
Ik wens jou een open blik op jouw burnout met herkenning, erkenning, acceptatie en vooral positieve verandering!
Liefs, Yvonne❤️
